40 نکته ایمنی الزامی در تأسیسات برقی ساختمان:

تأسیسات برقی ساختمان امکان استفاده از تمامی وسایل برقی جهت آسایش و راحتی را به همراه می آورد. تأمین نور و روشن بودن محیط زندگی در شب دیگر دستاورد تأسیسات برقی برای ساختمان ها می باشد. رعایت اصول ایمنی در اجرای تأسیسات برقی برای سازندگان الزامی می باشد.

امروزه برق و تأسیسات برقی از ضروریات زندگی شده اند بطوری که اگر تأسیسات برقی از پروژه های عمرانی حذف شود، بهره برداری از آنها امکان پذیر نیست و نیز تأسیسات مکانیکی ساختمان هم کاملاً به تأسیسات برقی وابسته است.

برق، خدمات و خطرات زیادی دارد. لذا باید به موارد ایمنی و مقررات و استانداردهای آن توجه کامل شود. از فعالیتهای تیم تحقیقات مهندسی فناورسرا، پژوهش و آموزش در زمینه ایمنی تأسیسات الکتریکی و تجهیزات برقی و آمادگی برای بحران و مقابله با بحران و مدیریت بحران در تأسیسات برقی و تجهیزات برقی بوده است. فناورسرا راهکارهای مهندسی برای ایمن سازی و نظارت و پایش ساختمان ها بویژه ساختمانهای خاص مانند بیمارستانها و مراکز امداد و درمان دارد . برای شرکت در دوره های اختصاصی و عمومی فناورسرا، و نیز استفاده از کتب و نشریات مربوط به ایمنی در برق و سوانح و بحرانها، با ما تماس بگیرید.

بعض دوره های تلفیقی علمی مهارتی فناورسرا :

حضوری – آنلاین ،

بکارگیری استانداردهای لازم تأسیسات برقی ساختمان زمینه ساز ایجاد یک ساختمان ایمن از لحاظ برق می باشد.

در اینجا به 40 نکته مهم از نکات استاندارد و ایمنی در تأسیسات الکتریکی ساختمان که باید مورد توجه مهندس ناظر قرار گیرند، به اختصار اشاره میشود:

۱- چاه ارت توسط شرکت‌های دارای تاییدیه اجرا شود، مقاومت چاه ۲ اهم و برای چاه ارت کارتکس چاه (کارتکس شرکت مجری چاه) اخذ شود.

۲- حریم شبکه‌های توزیع برق از ساختمان برای ولتاژ ۳۸۰-۲۲۰ ولت برابر ۱.۵ متر و حریم ۲۰ کیلو ولت ۳ متر رعایت شده باشد.

۳- ارتفاع نصب کلید فن ۱۲۰ سانتی متر از کف تمام شده باشد.

۴- استفاده از کلید حفاظت جان (RCD / RCCB) با جریان نشتی حداکثر mA۳۰ الزامی است.

۵- کف تابلو فیوز از کف تمام شده باید ۱۷۰ سانتیمتر فاصله داشته باشد و از لوله آب و گاز ۱۵۰ سانتیمتر فاصله داشته باشد.

۶- در تابلو برق سیم‌های نول توسط ترمینال پیچی به هم متصل شوند و از به هم تابیدن سیم‌ها و نوارچسب کاری کردن آن‌ها خودداری گردد.

۷- در تابلو برق جهت اتصال سیم‌های ارت از شینه ارت استفاده شود.

۸- در همه لوله‌های برق، سیم کشی سه سیمه باشد مگر اعلام حریق دو سیمه که البته برخی اعلام حریق‌ها هم سه سیمه هستند، کلیه پریز‌ها با سیم سه در دو ونیم میلی متر مربع ۲.۵*۳ و روشنایی ساختمان با سیم سه در یک و نیم میلی متر مربع ۱.۵*۳ انجام شود.

۹- حداقل فاصله نصب پریز‌ها از کف تمام شده ۳۰ سانتی متر و فاصله کلید‌ها از کف تمام شده ۱۱۰ سانتی متر باشد. بجز آشپزخانه و پارکینگ و پشت بام که باید ارتفاع تمام شده ۱۱۰ سانتی متر باشد و پریز‌ها در پارکینگ و پشت بام باید IP۴۴ باشند یعنی درپوش داشته باشند.

۱۰- فاصله کلید از "چهارچوب در" می‌شود بین ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر انتخاب گردد، ولی هر فاصله‌ای انتخاب شد باید در کل ساختمان همان فاصله اجرا شود و کلید و پریز سمت لولای در نصب نشود.

۱۱- حداقل ارتفاع نصب پریز از کف تمام شده در آشپزخانه و پارکینگ و فضای مرطوب ۱۱۰ سانتی متر باشد و فاصله پریز از مرز بیرونی سینک ظرفشویی ۶۰ سانتی متر باشد در روشویی که پریز ریش تراش وجود دارد هم این فاصله رعایت شود.

۱۲- فاصله کلید و پریز از شیر گاز حداقل ۵۰ سانتیمتر باشد به شرط اینکه پریز در بالای شیرگاز نصب شود چنانچه پریز سمت چپ یا راست یا زیر شیرگاز نصب شده باشد رعایت فاصله حداقل ۱۰ سانتی متر کافیست.

۱۳- نصب فن در حمام ممنوع است مگر IP۴۴ باشد که در بازار موجود نیست، اگر هم باشد باید ۶۰ سانتی متر حداقل با خروجی آب دوش فاصله داشته باشد.

۱۴- کلیدها و فیوزها باید سر راه فاز قرار گیرند و در مواردی فیوزهای دوبل سر راه فاز و نول قرار میگیرند.

۱۵- زیر هر پیچ حداکثر فقط باید ۲ سیم بسته شود.

۱۶- چراغ نصب شده در حمام باید IP۴۴ باشد که این چراغ‌ها کم هستند و اگر از چراغ معمولی در زیر حباب محافظ آن استفاده شود باید واشر نسوز گذاشته که آب بندی شود؛ و از دوش حداکثر فاصله را داشته باشد ( حداقل ۱.۵ متر فاصله داشته باشد ) .

۱۷- بهتر است تمام اتصالات سرسیم داشته باشد یا بصورت سئوالی بسته شود.

۱۸- حداکثر می‌توان ۱۲ پریز از یک فیوز انشعاب گرفت.

۱۹- فاز باید به سمت راست پریز داده شود یعنی هنگامی که مقابل پریز می‌ایستیم روزنه سمت راست فاز باشد.

۲۰- ارتفاع مجاز نصب کلید اعلام حریق بین ۱۰۷ تا ۱۳۷ سانتی متر می‌باشد که در ایران بین ۱۱۰ تا ۱۴۰ مجاز است.

۲۱- فاصله شستی اعلام حریق از درب اصلی بین ۱۵ تا ۱۵۰ سانتی متر قابل انتخاب است.

۲۲- اگر عرض درب از ۱۲ متر بیشتر باشد (مثل درب انبار) در سمت چپ و راست درب باید یک شستی جداگانه گذاشت.

۲۳- ارتفاع نصب آژیر اعلام حریق بین ۲ تا ۲.۴ متر قابل انتخاب است.

۲۴- اگر سیم روکار کشیده شده باید داخل conduit باشد (لوله با مقطع گرد فولادی یا پلاستیک فشرده و مستحکم ضد آتش).

۲۵- ماکزیمم فاصله مجاز دتکتور‌های دودی از یکدیگر ۱۰ متر و دتکتور‌های حرارتی از یکدیگر ۷ متر می‌باشد.

۲۶- سطح مقطع سیم اعلام حریق ۱.۵ میلی متر مربع می‌باشد. اگر فاصله دتکتور‌ها از تابلو خیلی دور است سیم ۲.۵ میلی متر مربع استفاده شود (در هتل ها).

۲۷- سیم اعلام حریق لوله کشی مجزا می‌خواهد و ضرورتی ندارد این لوله‌ها فلزی باشد.

۲۸- حداقل فاصله مجاز دتکتور تا دیوار ۱۰ سانتی متر می‌باشد، ولی توصیه جدی شده که از ۵۰ سانتی متر کمتر نشود.

۲۹- دتکتور اعلام حریق باید آخرین وسیله‌ای الکتریکی‌ای باشد که نصب می‌شود، چون رنگ کاری دیوار و سقف یا گردو غبار نجاری آن‌ها را خراب می‌کند.

۳۰- تمامی طبقات باید آژیر داشته باشند یا حداقل هر دو طبقه یک آژیر داشته باشند. (در اعلام حریق به فرد خواب باید حداقل ۷۵ دسی بل شدت صدا برسد و اگر تعداد درب‌ها از راهرو بین واحد‌ها تا اتاق خواب زیاد است باید در اتاق خواب آژیر جداگانه یا دتکتور آژیر سرخود نصب شود).

۳۱- در آشپزخانه دتکتور حرارتی ثابت HD و گازی GD استفاده گردد و در پارکینگ دتکتور نرخ افزایش حرارت ROR :Rate Of Rise (دتکتور آشپزخانه و پارکینگ حرارتی و اتاق‌ها دودی باشد) دتکتور حرارتی وسط سقف نصب شود و دتکتور گازی ۳۰ سانتی متر پایین‌تر از سقف روی اجاق گاز نصب شود.

۳۲- اگر دتکتور دودی نصب می‌شود باید از اجاق گاز ۶ متر فاصله داشته باشد.

۳۳- به فاصله ۱.۵ متر از درب هر آسانسور باید دتکتور گذاشت.

۳۴- فاصله دتکتور از اسپرینکلر یا آب پاش سقف ۶۰ سانتیمتر می‌باشد.

۳۵- بالای هر اتومبیل باید یک آب پاش موجود باشد.

۳۶- برای مهمانسرا‌ها دتکتور آژیر سرخود باید گذاشت.

۳۷- ساختمان از ۲۱ متر به بالا نصب صاعقه گیر اجباریست (۶ طبقه به بالا).

۳۸- از کابل ۵۰ یا بهتر است ۲۷۰ میلیمتر جهت ارت صاعقه گیر استفاده شود و بهتر است ۲ مسیر کشیده شود (یکی برای بای پس).

۳۹- هر ۴۵ متر ارتفاع یک رینگ دور ساختمان کشیده شود که اگر صاعقه به بدنه ساختمان زد به رینگ و هادی‌های نزولی متصل به رینگ هدایت شود.

۴۰- استفاده از چاه آسانسور جهت عبور تاسیسات برقی به استثناء کابل آسانسور ممنوع است.

موارد فوق تنها 40 نکته عمومی از نکات مربوط به رعایت استانداردها و ایمنی در تأسیسات برقی ساختمانها بود . برای اطلاعات بیشتر درباره ایمنی و مقررات و الزامات قانونی تأسیسات برقی ساختمانها و تجهیزات برقی، با ما تماس بگیرید.

مراجع:

مقررات ملی ساختمان

کتاب برق و بحران فناورسرا

برق نیوز

کلمات کلیدی: تأسیسات برقی، ایمنی الکتریکی، برق و بحران، آموزش ایمنی در برق